ژنوتیپ های جدید گندم نان اقلیم معتدل و معتدل سرد به محدودیت منبع در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی

از مهم ترین عوامل کاهنده محصول گندم دیم در مناطق سرد و معتدل ایران مواجهه با تنش خشکی در اواخر فصل رشد می باشد. یکی از روش های مقابله با این تنش، استفاده از ارقام مقاوم به تنش خشکی است. بر اساس شواهد موجود برخی از ارقام به واسطه داشتن ویژگی های موفولوژیک و فیزیولوژیک ویژه، تنش خشکی را بهتر تحمل می نمایند. به منظور تکمیل و تأیید ویژگی های ارقام و لاین های برتر در دست معرفی گندم منطقه معتدل و معتدل سرد، در این بررسی واکنش ده رقم جدید گندم نان (پارسی، سیوند، پیشگام، اروم، زارع، ریژاو، کراس البرز، کراس سبلان ، کریم و سیروان) و یک لاین در دست معرفی (dn-11) در کنار ارقام گندم نان شاهد منطقه ای (سرداری و پیشتاز) نسبت به تنش رطوبتی آخر فصل (از مرحله گرده افشانی anthesis به بعد) در ایستگاه تحقیقاتی سرارود مورد مطالعه قرار گرفت. به همین منظور در سال 1391 آزمایشی در مزرعه و در دو سایت آبی و دیم به صورت کرت خرد شده نواری در سه تکرار اجرا گردید. فاکتور آزمایش شامل ارقام به عنوان فاکتور اصلی و سدیم کلرات به عنوان فاکتور فرعی که در زمان گرده افشانی استفاده شد. براساس نتایج به دست آمده تنش خشکی باعث کاهش عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن دانه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و شاخص برداشت را کاهش داده اما بر روی ارتفاع تأثیری نداشت. همچنین نتایج حاکی از این مسئله هستند که روند انتقال مجدد از پدانکل در شرایط محدودیت منبع افزایش یافت اما در مابقی میانگره ها این اتفاق نیافتاد. مهمترین شاخص های حساسیت و تحمل به تنش رطوبتی با توجه به نتایج آزمایش harm, sti, gmp هستند.